Nad Białe Stawy przez Dolinę Rakuską

Jeden z najciekawszych szlaków dolinnych w Tatrach Wysokich. Wart polecenia zamiast d. 117, od której jest nieco tylko dalszy, jednak nieporównanie wartościowszy krajoznawczo. 9,5 km, różnica wzniesień 864 m — 4 godz. Zn. zielone. Z pd. części Tatrzańskich Kotlin (760 m, Tatranska Kotlina) Zbójnickim Chodnikiem (d. 114) 1,8 km do rozstaju w lesie — 40 min. Zn. zielone odgałęziają się ostrym skosem w prawo, wznosząc się podnóżami Neslowej Grani — najpierw 250 m drogą, następnie pojników (Napdjadlś), u których do r. 1954 poili woły rakuscy pasterze. Ukazują się stąd szczyty w otoczeniu kotła Zielonego Stawu Kieżmarskiego. Ścieżką wyciętą w kosodrzewinie osiągamy wsch. skraj wielkiej polany zw. Pastwą (1460-1470 m, Pastviny, Rakuska poPana) od Schroniska pod Szarotką 1 godz. (4-50 min.). Polana ta, pokryta kobiercem gęstych traw, ma 700 m długości i ok. 20 ha powierzchni. Zajmuje tereny morenowe, zasypane zwietrzeliną znoszoną przez lawiny spod Bujaczej Przełęczy. Wzmiankowana od r. 1435, była ona kiedyś kością niezgody między Białą Spiską a zamkiem Niedzickim, później również Kieżmarkiem. Administracja rozstrzygnęła waśnie, dając pastwisko we wspólne użytkowanie Rakusom, Kieżmarkowi i Białej Spiskiej (znane są odpowiednie umowy z łat 1534, 1719 i 1733). W 1. 1876-80 stało w tej okolicy drewniane schronisko MKE, forsownie użytkowane przez… pasterzy i dlatego przeniesione nad Zielony Staw Kieżmarski, gdzie w r. 1883 spłonęło. Duże połacie kosówki wyniszczyła założona ok. 1895 r. wytwórnia olejku kosodrzewinowego. W staropolszczyźnie wyraz „pastwa“ oznaczał „pastwisko”. Polanę zw. też „Wspólną Pastwą” lub „Na Wspólne”. Ścieżka przecina łąkę w kierunku zach. (10 min.). „Sławny widok nie na Dolinę Stawu Zielonego i okoliczne turnie” odnotował stąd już S. Eljasz-Radzikowski (1894). Z pd.-zach. krańca polany szlak kieruje się w lewo, przez kosówki i pas sędziwego lasu górnoreglowego, za którym otwiera się kapitalny widok na grupę Kieżmarskiego i Łomnicy, pełen plastyki i głębi (panorama s. 306). Wśród wysokich kosodrzewin, gęsto przerosłych jarzębiną, podchodzimy na zwały morenowe, z których z bliska już widać obie odnogi Doi. Kieżmarskiej oraz ich granitowe otoczenie od Jagnięcego Szczytu po Rakuską Czubę. Dróżka jezdna prowadzi dalej na obszerne trawiaste równie u wylotu Koperszadów Przednich zw. Bielskim Koszarem (1510-1550 m). Stały tu kiedyś szałasy wolarzy z Białej Spiskiej (z tzw. Letniej Ulicy), którzy w ciągu 4-6 tygodni lata pasali stada w dolinach Białych Stawów i Koperszadów Przednich. Na próg Doi. Białych Stawów wybiega stąd zbudowany w r. 1966 wyciąg krzesełkowy, obsługujący okoliczne tereny narciarskie (długość 555 m, 112 m różnicy wysokości). Dobrze wyjeżdżoną dróżką podchodzimy 300 m i w pobliżu zakrętu zbaczamy z niej na ścieżkę wytrasowaną w kosodrzewinie, wspinając się zakosami na niewysoki próg Doi. Białych Stawów. 9,5 km Biały Staw Kieżmarski (Vel’kć Biele pleso, 1612 m). Opodal stawu Schronisko Kieżmarskie. Od Pastwy 1.10 godz. (4-55 min.), od Schroniska pod Szarotką 1.45 godz., z Tatrzańskich Kotlin 4 godz. (4-3.20 godz.).