Tatrzańska Leśna i Stary Smokowiec

Trasa przecina potok Zimną Wodę (Studeny potok). 34 km Tatrzańska Leśna (Tatranska Leśna, 930 m). Znane wczasowisko ROH. Wśród domów wypoczynkowych wyróżnia się „Detsky raj” (po prawej) — ośrodek międzynarodowych kolonii szkolnych. 36 km wczasowisko Wyżni Smokowiec (Horny Smokovec, 950 m). U wjazdu do Starego Smokowca kamień upamiętniający śmierć żołnierzy SNP, zamordowanych przez hitlerowców 7 IX 1944 r. — w odwet za rozbicie kolumny samochodów wojskowych. 37 km Stary Smokowiec (Stary Smokovec, 1010 m). Z Łysej Polany autobusem 1.15 godz. Najstarsze ze słowackich uzdrowisk tatrzańskich, położone wśród lasów u pd. podnóży Sławkowskiego Szczytu (2452 m) przy źródłach szczawy alkalicznej. Centrum administracyjne i gospodarcze słowackich Tatr Wysokich, główny ośrodek turystyki z siedzibą centrali HS TANAP. Węzeł komunikacyjny (m. in. koniec linii autobusowej z Łysej Polany). Organizm miejski tworzą 4 zrośnięte z sobą osiedla: Stary Smokowiec (1010 m), Nowy Smokowiec (1000 m), Niżni Smokowiec (890 m) i Wyżni Smokowiec (950 m). W Starym Smokowcu skupiają się przede wszystkim hotele, domy wczasowe i pensjonaty, w Nowym — sanatoria (choroba Basedowa, gruźlica), w Niżnim i Wyżnim — dziecięce prewentoria i sanatoria przeciwgruźlicze. „Zdroje sławkowskie” wzmiankowane były od dawna. Do końca w. XIX przetrwała tradycja tłumnych „majówek” ludowych u źródeł, kiedyś być może związana z obrzędami kultowymi (Smok był jakoby bożkiem zdrojów i bogactw ziemi). W r. 1793 I. hr Csaky postawił tu domek myśliwski, a w 1.1795-97 dwa domy letniskowe. W r. 1805 tutejsze kąpiele i „nowe pobudowania” wspomina S. Staszic. Duże zasługi położył w 1. 1833-68 J. G. Rainer, dzierżawca, a od r. 1848 właściciel uzdrowiska. W r. 1875 powstał Nowy Smokowiec, niebawem powstał Smokowiec Dolny (1881-82). Budowa szos i kolejki elektrycznej (1909-12) zwiększyła frekwencję i przyspieszyła rozwój miejscowości. Zwana była ona ciągle jeszcze „Szmeksem” — obecna nazwa przyjmowała się z trudem, od r. 1894 lansowana przez S. Eljasza-Radzikowskiego. W r. 1944 po wybuchu powstania słowackiego w Smokowcu zawiązał się oddział bojowy, po przeprowadzeniu kilku akcji rozbity przez Niemców. Po wojnie — zwłaszcza w ostatnich latach — miasto rozwija się w szybkim tempie. W centrum Starego Smokowca znajduje się węzłowy dworzec kolejki elektrycznej (d. 101). Obok siedziby HS — nowy budynek „Ćedoku”, którego biuro dysponuje kwaterami w różnych schroniskach (nadto informacja turystyczna, wycieczki, bilety itp.). Informacje o hotelach, komunikacji, usługach itp. W Starym Smokowcu zachowało się sporo zabytków XIX-wiecznego budownictwa leczniczego i wypoczynkowego. Drewniany kościółek pochodzi z r. 1893, budynek dawniejszego hotelu „Tatra” — z lat 1885 i 1900. Reprezentacyjny „Grand” stanął w r. 1904 jako pierwszy pod Tatrami hotel o światowym standardzie. Nowoczesny dom HS zbudowano w 1. 1964-67 wg proj. E. Kramara. W Miejskim Domu Kultury (Mestsky dom osvety) urządzane są okresowe wystawy. Przyjemnej w smaku szczawy można skosztować ze zdroju przy placu autobusowym. Atrakcją turystyczną jest stylowa winiarnia i gospoda „Koliba”. Tereny spacerowe rozciągają się na podnóżach Sławkowskiego Szczytu (Kozia Skała, Zbójnickie Wanty, Turnica), a centrum miejscowości jest punktem wyjścia szlaków 128, 129, 140 i 141. W zimie do dyspozycji gości stoi tor saneczkowy oraz wyposażone w kilka wyciągów stoki slalomowe — na Siodełku (dla zaawansowanych), obok Hotelu „Bellevue“ i na Jakubkowej Polanie (dla mniej wprawnych). Ze Starego Smokowca szosa wychodzi przez uzdrowisko Nowy Smokowiec (Novy Smokovec, 1000 m), założone w r. 1875 przez dra M, Szontagha st. jako osiedle sanatoryjne i będące „kolebką nowoczesnego leczenia gruźlicy pod Tatrami” (A. Grosz). Jego chlubą stało się wspaniałe sanatorium dra M. Szontógha ml., zbudowane w 1. 1917-25 wg secesyjnego projektu M. M. Harminca. Kilka hoteli, duży wyciąg narciarski na Jakubkową Polanę (907 m dl., 125 m wzniesienia, 720 osób na godz.). Piękne widoki. 39 km Tatrzańskie Zręby (Tatranske Zruby, 995 m). Wojskowe domy wypoczynkowe. Obelisk z r. 1950 ku czci żołnierzy czechosłowackiej brygady spadochronowej — ofiar katastrofy radzieckiego samolotu na Zadnim Gierlachu. Osada powstała w r. 1923 jako obóz oddziałów wysokogórskich (stąd dawniejsza nazwa „Vojenske Sruby“ — Wojskowe Baraki). Chętnie wypoczywał tu obecny prezydent, gen. L. Svoboda.