Na Swinicę przez Świnicką Przełęcz

Wycieczka piękna widokowo i urozmaicona pod względem programu — jedna z najciekawszych w otoczeniu Doi. Gąsienicowej. Trudności umiarkowane, miejsca przepaściste. 4,5 km, 800 m wzniesienia — 3 godz. Zn. czarne, od grani czerwone. Od schroniska „Murowaniec” na Hali Gąsienicowej (1500 m — d. 70c) 100 m ku zach. do rozdroża. Ku pd. zach. wiedzie stąd szeroki chodnik znakowany czarno, zielono i żółto. Łożysko potoku jest przeważnie suche, gdyż pd.-zach. połać doliny odwadnia się drogą podziemną. Na płaśniach ciągnących się u podnóży grzbietu Uhrocia Kasprowego mijamy od lewej stawek Jedyniak (0,007 ha, gł. 1,2 m), a w parę minut dalej — Dwoiśniak (0,015 i 0,003 ha — gł. 2,8 i 0,2 m). Dno doliny jest obszerne, zerodowane przez lodowiec, który pozostawił w skale i skomplikowanym płaszczu morenowym liczne zagłębienia, po części wypełnione dziś wodą stawków. 1,2 km rozwidlenie szlaku. Od „Murowańca” 30 min. W prawo odgałęziają się d. 67 i 72. Zn. czarne przechodzą na odgałęzienie lewe. 100 m dalej mijamy dolną stację wyciągu narciarskiego na Kasprowy Wierch. Nieco dalej widać po lewej 3 małe Żabie Stawki (największy 0,023 ha i 1,1 m gł.), a następnie leżący w płytkiej kotlince Litworowy Staw, nazwany tak od litworu (1618 m, 0,48 ha, gł. 1,1 m). Jego brzegi zarasta turzyca dzióbkowata. Ścieżka prowadzi wśród wielkich głazów, porzuconych kiedyś przez lodowiec. Rwący kaskadami potok tylko z pozoru stanowi „górny bieg“ Suchej Wody. W rzeczywistości wpada on niżej pod ziemię, by przez wywierzysko w Goryczkowej zasilić… Bystrą. 2,2 km *Zielony Staw Gąsienicowy (1672 m) położony w dość dobrze zachowanym kotle polodowcowym u stóp Skrajnej Turni (2097 m), naprzeciwko ścian Kościelca (2158 m) i Świnicy (2300 m). Od „Murowańca” 50 min. Staw ten, zw. też dawniej Suczym, jest drugim co do wielkości w Doi. Gąsienicowej, a ósmym w Tatrach Polskich. Woda jest b. czysta, uboga w plankton, co sprawiło, że wpuszczone w r. 1949 pstrągi wyginęły niemal wszystkie. Już w 1 poł. XIX w. zanotowano opowiadania juhasów, że utopiona tutaj suka wypłynęła w Jaskini Kasprowej. W r. 1896 TT wystawiło nad pn. brzegiem nie zagospodarowane schronisko, przeniesione w r. 1907 po zniszczeniu przez śniegi. Przetrwało ono do ok. 1930 r. W grzędzie skalnej nad stawem rowki krasowe do 50 cm głębokości. Szlak wiedzie 100 m brzegiem Zielonego Stawu, a potem 200 m 73c na wał morenowy. W lewo odgałęzia się tu d. 74 na Karb. Widać oba Czerwone Stawki oraz (na lewo) staw Kurtkowiec. Za zn. czarnymi podążamy w zakosy ok. 20 min. przez trawki i blokowiska na próg pięknego polodowcowego Kotła pod Świnicą, zasypanego piargami, zwykle do lata zawalonego śniegiem, na którym trenują narciarze. Ścieżka — zbudowana tu przez TT w r. 1885 — wznosi się kamienistym terenem na grzędę Pośredniej Turni (2128 m), której zboczami trawersuje ku górze w znacznej ekspozycji (przy deszczu lub oblodzeniu wskazana uwaga). Strome zakosiki wyprowadzają na turniczkę w grzbiecie 20 m od przełęczy. Odsłania się piękny widok na Doi. Cichą i Kopy Liptowskie. 3,8 km Świnicka Przełęcz (2050 m). Od „Murowańca” 2 godz. 73d (4-1.15 godz.). Od pn. zach. dochodzi d. 75a z Kasprowego Wierchu. Przełęcz była kiedyś miejscem odpoczynku turystów dążących na Świnicę. Tu zostawiano rzeczy i posilano się przy ognisku, ten i ów rezygnował z dalszej drogi, gdyż — jak głosił przewodnik — „tu przypatrzywszy się Świnicy, odchodzi prawie ochota drapania się na nią, tak dziko poszarpana skała”. Na cyplu skalnym stał w 1. 1890-1924 schron TT, który — jak pisał L. Świerz w r. 1894 — „nie jednemu już udzielił przytułku w czasie deszczu i zawieruchy tatrzańskiej”.