Na Gierlach przez Wielicką Próbę

Wspinaczka na „króla tatrzańskiego“ (jak kiedyś nazwał Gierlach M. Karłowicz) —jest piękna i b. pouczająca, ale niełatwa i wielce skomplikowana orientacyjnie. Samodzielnie mogą się na tę drogę wybrać tylko wytrawni turyści górscy, i to przy pewnej pogodzie. Mniej doświadczonym radzimy wynająć przewodnika lub przyłączyć się do fachowo prowadzonej wycieczki. Trudności znaczne. Odległość 3,5 km, 1000 m różnicy wzniesień — 4.30godz. (^3.30 godz.). Droga nie znakowana, lecz ubezpieczona. Od Schroniska Wielickiego (Śląski Dom, Sliezsky dom, 1667 m) drogą 145a przez Mokrą Wantę na dolny skraj Ogrodu Wielickiego — 1 km, 35 min. Poniżej Kwietnikowej Młaki (1810 m) odchodzą w lewo wyraźne perci wiodące przez potok, a następnie skosem ku pn. zach. po kamienistych murawach i piarżyskach — popod ściany Ponad Ogród Turni (2433 m) i do wylotu głębokiego Wielickiego Żlebu, spadającego z Przełączki nad Kotłem. Od schroniska 1 godz. Z prawej strony wylotu żlebu skały podcina zielonawa ścianka 15-metrowej wysokości, tzw. Wielicka Próba (ok. 1980 m). Pokonujemy ją od prawej strony w dużej ekspozycji (klamry, łańcuchy). Ponad ścianką stromo w górę trawiasto-skalistym stokiem, ciągle na prawo od dna żlebu, pod koniec ze skalistego żeberka w lewo na Przełączkę nad Kotłem (sedlo nad Kotlom, ok. 2425 m) — od schroniska 2.40 godz. Po przeciwnej stronie przełączki rozciąga się w dole oryginalna dolinka o powierzchni 0,4 km2, zw. Kotłem Gierlachowskim (Gerlachovsky kotol). Piarżyste dno dźwiga się od 2010 m do 2140 m, dookoła opadają podkowiasto wysokie skalne zbocza. Dolinka jest dawnym cyrkiem lodowcowym, jednym z najpiękniej uformowanych w całych Tatrach. Na jego pd. progu leży wał moreny stadialnej ok. 2020 m. Oryginalny kształt dolinki, rzucający się z daleka w oczy, dał Gierlachowi jedną z najstarszych jego nazw: Kotłowego Szczytu (na mapie z r. 1760 „Kósselberg“), używaną w połowie XIX w. również przez polskich autorów. W zimie interesujące tereny narciarskie. Cały dalszy odcinek drogi wiedzie odtąd po zach. stronie grani. Obniżywszy się nieco z Przełączki nad Kotłem, podchodzimy dłuższy czas ku górze w kierunku pn.-zach. przekraczając kilka skalnych żeber (w zejściu z pierwszego klamra) i żlebów spadających z grani Ponad Kocioł Turni. Osiągnąwszy szeroki piarżysty żleb pod Lawiniastą Przełączką pniemy się nim w zakosy, by w dogodnym miejscu przejść w lewo w skalisty żleb, który nas wyprowadzi na przełączkę wciętą w grań tuż na pd. zach. od wierzchołka Małego Gierlachu (Kotlovy śtit, 2601 m) — ze schroniska 3.40 godz. (J.2.40 godz.). Można stąd wejść łatwo na Mały Gierlach — 10 min. Dopiero teraz odsłania się główny szczyt Gierlachu. Z przełączki w dół na stronę Dol. Batyżowieckiej, a następnie dalej ku pn. zach. długim falistym trawersem przez żebra i żlebki — znacznie poniżej grani — do wybitnego Batyżowieckiego Żlebu, podcinającego skały wierzchołka i rozszerzającego się w piarżystą kotlinkę. (Od dołu dochodzi tu d. 151b.) Po przeciwnej stronie żlebu widać stromą skalną rynnę wrzynającą się w pd. ścianę kopuły szczytowej Gierlachu. Jej prawą odnogą (łańcuch) na wierzchołek. 3,5 km Gierlach (Gerlach, 2655 m). Ze schroniska 4.30 godz. (4-3.30 godz.). *Widok ze szczytu jest rozległy i bogaty w szczegóły. Chwilę uwagi warto poświęcić turniowej florze wierzchołka. Według ustaleń botaników, wysokość 2600 m przekracza tu jeszcze 21 gatunków roślin wyższych, z których ok. 15 sięga do samego szczytu (m. in. dzwonek wąskolistny, złocień alpejski, goryczka przeźroczysta, pierwiosnka maleńka i inne). Jeżeli warunki są dobre, do zejścia ze szczytu warto obrać d. 151.

Author: slonecznygrodek72.pl